سلمک

سلمک نام گیاه است بنام سلمه تره  که قاهانیها به آن سلمک میگویند . گیاهی یکساله یا چند ساله ، غالباً پوشیده از قشر آرد آلود ، برگ ها ساده کامل یا دارای بریدگی ، گل ها نر و ماده .

بیشتر در فصل بهار و در مجاورت گودهای انباشته شده  حیوانی در باغات میروید .و در جاهائیکه آب باشد دارای برگ های پهن تر است  وخانم ها از نوع جوان این گیاه بجای سبزی آش  برای پختن اش استفاده میکنند. در غیر اینصورت استفاده دیگر ندارد و جزو علف های هرز  محسوب میشود. امید است شما هم به این نوع گیاه آشنایت پیدا کنید ودرفصل آن بهره لازم را ببرید .چون به آش طعم خاص میدهد .

ن : بختیارری

گوجه سبز

گوجه سبز نیز جزء میوه هایی است که در بهار به بازار می آید. گوجه سبز اگر به مقدار مناسب مصرف شود، خاصیت مُسهلی ندارد و تنها ممکن است خوردن نشسته ی آن میکروب هایی را وارد بدن سازد که به ناراحتی های گوارشی از قبیل دل درد و اسهال منجر شوند.

این میوه چون حاوی برخی ویتامین ها و نیز پیش ساز ویتامین A می باشد، برای کمک به درمان شبکوری و نیز رشد بدن (در صورت مصرف تمام مواد غذایی دیگری که مورد نیاز کودکان هستند) مفید است. گوجه سبز دارای ویتامین های B و C است و به همین جهت برای آرامش اعصاب نیز مفید می باشد. ولی البته مصرف زیاد آن حالتی از حساسیت موقت را در دهان و دندان های مصرف کننده ایجاد می نماید. هر صد گرم گوجه سبز 30 کیلوکالری انرژی دارد.

در خاتمه یادآوری می شود که گوجه سبز و چغاله بادام کاملاً تمیز و ضد عفونی شده که به صورت کمپوت، خورش و ترشی آنها در حد مناسب مصرف شوند، هیچ گونه خطری را متوجه مصرف کننده نمی کند و مواد مغذی مناسبی را نیز به بدن می رساند. امید که در این ایام با مصرف متعادل و مناسب مواد غذایی به سلامت خود و اطرافیان کمک کنیم.

شته سبز هلو:Myzus persicae
این شته به علت انتقال ویروس های مختلف اهمیت فراوانی دارد.
شکل شناسی: تخمها بیضوی ابتدا زرد یا سبز و به سرعت سیاه می شوند.حشرات بالدار دارای سر و قفسه سینه سیاه و شکم سبز مایل به زرد و یک خط تیره بزرگ در سطح پشتی آن دیده می شود.حشرات بی بال زرد تا سبز و خط تیره بزرگ در سطح پشتی دیده می شود.کورنیکولها بلند و در نیمه انتهایی کمی برامده و همرنگ بدن هستند.
زیست شناسی:هر 10تا12روز یک نسل ایجاد می کند.زمستان گذرانی به صورت تخم روی میزنان یا روی درختان هسته دار.

میزبانها:در مناطق معتدل آفت گونه هایی از درختان هسته دار مثل هلو,زردآلووآلو است.میزبان ثانویه شامل گیاهان چوبی و علفی می باشدمثل خانواده های سیب زمینی,چغندریان,چلیپاییان,چ? ?ریان و کدوییان.

خسارت:این حشره در تراکم بالا از بخشهای جوان تغذیه می کند وباعث استرس های آبی ,کاهش نرخ رشدو... گیاه می شود.در اول فصل به سیب زمینی خسارت می زند.ترشح عسلک باعث کاهش فتوسنتز و جلب قارچهای ساپروفیت می شود . حشرات بالغ و پوره ها می توانند 100 ویروس مختلف را انتقال دهند از جمله مهمترین انها عبارتند از: ویروس پیچیدگی برگ سیب زمینی,ویروس وای سیب زمینی و زردی غربی چغندر ,موزاییک کاهو,موزاییک شلغم و گل کلم وموزاییک خیار و هندوانه.

شپشک توت

شپشک توت
Pseudaulacaspis pentagona
(Hom: Diaspididae)
در سال 1344 سازمان صنایع نوغانی تعداد نهال توت از نوع کوکوزو (ژاپونی) برای پرورش کرم ابریشم از ایتالیا وارد نمود. با اینکه در گواهی بهداشت کشور مبدا عدم آلودگی به این آفت قید شده بود، ولی پس از انتقال نهالها به کسما، طاهر گوراب و لنگرود گیلان، آلودگی این نهال‌ها به شپشک توت به وسیله کارشناسان قرنطینه تشخیص و برای اولین بار انتشار آن در ایران اعلام گردید. در حال حاضر در استانهای گیلان مازندران و دشت مغان روی میزبانهای متفاوتی نظیر توت،‌هلو، گردو، کیوی و گیاهان غیر مثمره زیادی فعالیت دارد. شپشک مزبور جزء آفات قرنطینه داخلی است. به شاخه و ساقه درختان میزبان حمله کرده و به هیچ وجه روی برگ دیده نمی‌شود. دارای 3 نسل در سال بوده و زمستان را به صورت پوره سن سه می‌گذراند.
کنترل تلفیقی:
1. کنترل بیولوژیک
Encarsia berlesi (Hymenoptera: Brachoneidae)بصورت اختصاصی فعالیت می کند.
Aphytis proclia (Hymenoptera: Aphelinidae)
گونه اول پارازیتوئید داخلی ولی گونه دوم پارازیتوید خارجی می‌باشد. گونه اول علاوه بر ماده‌ها، پوره‌های سنین اولیه حشرات نر را نیز مورد حمله قرار می‌دهد. ولی گونه دوم فقط سن کامل ماده‌ها را مورد حمله قرار می‌دهد.
2. هرس درختان آلوده
3. تنه بر کردن درختان از قسمتهای پایین انشعاب

شته سبز و شته خالدار گردو

شته سبز و شته خالدار گردو
Chromaphis Juglandicola (Green walnut aphid)
Callipterus Juglandis(Dusty-veined aphid)
Hom:Aphididae
شته سبز با جثه کوچکتر و رنگ سبز یکنواخت در سطح زیرین برگها پراکنده است در حالی که شته خالدار با جثه درشت‌تر و لکه‌های نواری تیره در پشت، در سطح فوقانی برگ در طول رگبرگ میانی به طور ردیفی تغذیه می‌کند. در طول بهار و تابستان ماده‌های کامل معمولاً بالدارند و روی بالهای شته خالدار لکه‌های مشخص تیره در طول رگبالها و در پشت بدن پوره‌ها لکه‌های نواری تیره دیده می‌شود. این لکه‌ها در پوره‌های شته سبز خیلی کوچک بوده و یا اصلاً وجود ندارند. زمستان گذرانی به صورت تخم روی شاخه‌ها انجام می‌شود. تعداد نسل بستگی به درجه حرارت دارد.
کنترل:
زنبور پارازیتویئد شته سبز گردو
Trioxys pallidus (Hym.: Aphidiidae)
زنبور پارازیتوئید شته خالدار گردو
Praon sp. (Hym.: Braconidae)
در صورت نیاز به مبارزه شیمیایی:
1. تیومتون(اکاتین) EC60% و 1در هزار
2. اکسی دیمتون متیل EC25% و 1 درهزار
3. پیریمیکارب(پریمور) Df50% و 5/. درهزار

سوسک طوقه خوار سیاه

Capnodis tenebrionis
(Col.: Buprestidae)
در تمام مناطق ایران انتشار دارد. روی طوقه هسته‌دارها و بندرت روی گلابی، سیب و زالزالک دیده می‌شود.
زیست‌شناسی
این حشره یک نسل در دو سال دارد. حشره کامل پس از خروج از خاک که در تابستان و اوایل پاییز اتفاق می‌افتد بدون تخمریزی و به همان صورت در پناهگاههای مختلف در زیر علف‌ها، زیر برگهای خشکیده، داخل شکاف‌های سطحی زمین و زیر کلوخه‌ها، زمستان گذرانی نموده و در بهار سال بعد پس از تغذیه، جفت‌گیری و تخمریزی می‌کند. لاروهای حاصله از این تخم‌ها زمستان را در زیر پوست قسمت‌های مختلف پایین درخت شامل ریشه طوقه و قسمت‌های انتهایی تنه گذرانده و در تابستان و پاییز سال بعد به حشره کامل تبدیل می‌گردند. از ظهور حشرات کامل نسلی تا ظهور حشرات کامل نسل بعد 2 سال طول می‌کشد. در برخی از ارتفاعات طول یک نسل 3 سال طول می‌کشد. در چنین مواردی یا طول لاروهای زمستان گذران یا حشرات کامل زمستان گذران دو سال طول می‌کشد. سوسکهای زمستان گذران پس از این که متوسط درجه حرارت روزانه به 15 درجه سانتیگراد رسید خارج می‌شوند. حشرات کامل پروازهای کوتاه نموده و به نظر نمی‌رسد که انتشار این آفت توسط پروز باشد بلکه بدلیل انتقال نهالهای آلوده اتفاق می‌افتد. حشرات کامل آفتاب دوست بوده، پس از مختصری تغذیه از برگها و گاهی پوست شاخه‌های جوان، جفت‌گیری، بر روی سطح خاک و یا در مواردی در کنار طوقه تخم می‌گذراند. تعداد تخم از 272 تا 1236 عدد گزارش شده است.
تخم‌ها در عمق صفر تا 5 سانتی‌متری زیر خاک و اغلب به صورت انفرادی گذاشته می‌شود. تخم‌ریزی در روز صورت می‌گیرد. لاروسن اول نسبت به آبیاری بسیار حساس است. اگر در زمان تخم‌گذاری و خروج لاروهای سن اول آبیاری صورت گیرد درصد زیادی از لاروهای سن اول از بین رفته و می‌میرند. لاروهای سن اول در خاکهای خشک و فاقد رطوبت نمی‌توانند خود را به تنه درخت برسانند و خواهند مرد. لاروسن اول پس از رسیدن به گیاه پوست محل مورد نظر را پاره کرده وارد شده و از لایه زیر پوستی و کامبیوم تغذیه می‌کند. لارو با بوجود آوردن دالانهایی در ناحیه طوقه، قسمت‌های فوقانی و ضخیم ریشه، قسمتهای انتهایی تنه درخت را به سرعت به نابودی می‌کشاند. برخی اوقات به چوب نیز حمله می‌کند. منشاء عمده دالان‌ها طوقه درختان است و اکثر دالان‌های بالا رونده و پایین رونده از آنجا شروع می‌گردد. دالان‌هایی که به طرف بالا می‌روند (به علت اختلاف ساختمانی در بافت) در محل پیوند متوقف می‌گردند. لاروها معمولاً از محل انشعاب ریشه‌های اصلی پایین‌تر نمی‌روند. چهارسن لاروی دارد. دوره زندگی لاروسن آخر طولانی‌ترین آن است. در این سن تغذیه شدید می‌باشد. لاروها هر کجا از مسیر فعالیت خود که باشند برای شفیره شدن به ناحیه طوقه برمی‌گردند. دوره پیش شفیرگی 10 تا 14 روز و دوره شفیرگی 23 تا 27 روز است.

کنترل:
1ـ آبیاری منظم
2ـ قوی نگه داشتن درختان
3ـ جمع‌آوی حشرات کامل در باغهای کوچک در ساعات آفتابی از روی شاخه‌ها به خصوص در ساعات پیش از ظهر
Capnodis corbonaria
در تمام نقاط ایران به استثنای گیلان و مازندران انتشار دارد. میزبان آن بادام آهنی و وحشی، زردآلو و هلو می‌باشد. بادام وحشی میزبان مناسب آفت می‌باشد

سوسک طوقه خوار سیاه

Capnodis tenebrionis
(Col.: Buprestidae)
در تمام مناطق ایران انتشار دارد. روی طوقه هسته‌دارها و بندرت روی گلابی، سیب و زالزالک دیده می‌شود.
زیست‌شناسی
این حشره یک نسل در دو سال دارد. حشره کامل پس از خروج از خاک که در تابستان و اوایل پاییز اتفاق می‌افتد بدون تخمریزی و به همان صورت در پناهگاههای مختلف در زیر علف‌ها، زیر برگهای خشکیده، داخل شکاف‌های سطحی زمین و زیر کلوخه‌ها، زمستان گذرانی نموده و در بهار سال بعد پس از تغذیه، جفت‌گیری و تخمریزی می‌کند. لاروهای حاصله از این تخم‌ها زمستان را در زیر پوست قسمت‌های مختلف پایین درخت شامل ریشه طوقه و قسمت‌های انتهایی تنه گذرانده و در تابستان و پاییز سال بعد به حشره کامل تبدیل می‌گردند. از ظهور حشرات کامل نسلی تا ظهور حشرات کامل نسل بعد 2 سال طول می‌کشد. در برخی از ارتفاعات طول یک نسل 3 سال طول می‌کشد. در چنین مواردی یا طول لاروهای زمستان گذران یا حشرات کامل زمستان گذران دو سال طول می‌کشد. سوسکهای زمستان گذران پس از این که متوسط درجه حرارت روزانه به 15 درجه سانتیگراد رسید خارج می‌شوند. حشرات کامل پروازهای کوتاه نموده و به نظر نمی‌رسد که انتشار این آفت توسط پروز باشد بلکه بدلیل انتقال نهالهای آلوده اتفاق می‌افتد. حشرات کامل آفتاب دوست بوده، پس از مختصری تغذیه از برگها و گاهی پوست شاخه‌های جوان، جفت‌گیری، بر روی سطح خاک و یا در مواردی در کنار طوقه تخم می‌گذراند. تعداد تخم از 272 تا 1236 عدد گزارش شده است.
تخم‌ها در عمق صفر تا 5 سانتی‌متری زیر خاک و اغلب به صورت انفرادی گذاشته می‌شود. تخم‌ریزی در روز صورت می‌گیرد. لاروسن اول نسبت به آبیاری بسیار حساس است. اگر در زمان تخم‌گذاری و خروج لاروهای سن اول آبیاری صورت گیرد درصد زیادی از لاروهای سن اول از بین رفته و می‌میرند. لاروهای سن اول در خاکهای خشک و فاقد رطوبت نمی‌توانند خود را به تنه درخت برسانند و خواهند مرد. لاروسن اول پس از رسیدن به گیاه پوست محل مورد نظر را پاره کرده وارد شده و از لایه زیر پوستی و کامبیوم تغذیه می‌کند. لارو با بوجود آوردن دالانهایی در ناحیه طوقه، قسمت‌های فوقانی و ضخیم ریشه، قسمتهای انتهایی تنه درخت را به سرعت به نابودی می‌کشاند. برخی اوقات به چوب نیز حمله می‌کند. منشاء عمده دالان‌ها طوقه درختان است و اکثر دالان‌های بالا رونده و پایین رونده از آنجا شروع می‌گردد. دالان‌هایی که به طرف بالا می‌روند (به علت اختلاف ساختمانی در بافت) در محل پیوند متوقف می‌گردند. لاروها معمولاً از محل انشعاب ریشه‌های اصلی پایین‌تر نمی‌روند. چهارسن لاروی دارد. دوره زندگی لاروسن آخر طولانی‌ترین آن است. در این سن تغذیه شدید می‌باشد. لاروها هر کجا از مسیر فعالیت خود که باشند برای شفیره شدن به ناحیه طوقه برمی‌گردند. دوره پیش شفیرگی 10 تا 14 روز و دوره شفیرگی 23 تا 27 روز است.

کنترل:
1ـ آبیاری منظم
2ـ قوی نگه داشتن درختان
3ـ جمع‌آوی حشرات کامل در باغهای کوچک در ساعات آفتابی از روی شاخه‌ها به خصوص در ساعات پیش از ظهر
Capnodis corbonaria
در تمام نقاط ایران به استثنای گیلان و مازندران انتشار دارد. میزبان آن بادام آهنی و وحشی، زردآلو و هلو می‌باشد. بادام وحشی میزبان مناسب آفت می‌باشد

زنبور مغزخوار بادام
زیست‌شناسی
زمستان را به صورت لاروهای کامل در داخل میوه‌های خشک شده در سطح زمین یا روی درخت می‌گذراند. لاروهی زمستان گذران معمولاً کمی قبل از تشکیل شدن شکوفه بادام تبدیل به شفیره می‌گردند. حشرات کامل مصادف با ریختن گلبرگها ظاهر شده و پس از مختصری تغذیه از شبنم و مایعات دیگر در داخل نسج میوه‌های تازه تشکیل شده تخم می‌گذراند. هر حشره ماده حدود 120 تا 150 عدد تخم می‌گذارد. تخم‌ها به فاصله 2 تا 3 هفته باز می‌شوند. لاروها پس از خروج از تخم با حفر تونلی خو را به دانه می‌رسانند و از دانه‌های در حال رشد تغذیه می‌کنند. دوره لاروی حدود 10 تا 11 ماه طول می‌کشد (تمام تابستان، پاییز، زمستان و قسمتی از بهار). این حشره بیش از یک نسل در سال ندارد ولی گاهی لاروهای کامل که دوران دیاپوز را می‌گذرانند ممکن است تا دو سال در داخل میوه‌های آلوده به حالت انتظار باقی بمانند.
کنترل:
جمع آوری همگانی و معدوم نمودن میوه های آلوده روی درخت و زیر درخت

شپشک نخودی
Eulecanium coryli
(Hom.: Coccidae)
حشره‌ای است که در حالت بلوغ نیم کروی و به رنگ قرمز براق می‌باشد. اندازه آن در حدود یک ماش یا کمی بزرگتر است. این حشره روی عده زیادی از درختان میوه دانه‌دار و هسته‌دار دیده می‌شود. درخت به برای این آفت میزبان بسیار مناسبی است. این حشره نیز با مکیدن شیره گیاهی باعث ضعف شدید درختان میزبان می‌گردد. از طرف دیگر ترشح عسلک دارد که باعث تجمع گرد و خاک در سطح تنه و سرشاخه و برگ درختان میزبان می‌گردد و در نتیجه باعث کاهش فعالیت‌های فیزیولوژیک درخت به خصوص کربن‌گیری و تنفس می‌گردد.
زیست‌شناسی
این حشره زمستان را به صورت پوره سن دو به سر می‌برد. این پوره پس از مدتی تغذیه در بهار تبدیل به حشره کامل ماده می‌شود و در این حالت به مرور بدن حشره ماده از سطح زیرین چروکیده شده و جلد شاخی حشره تبدیل به محفظه تخم می‌شود. اواخر خرداد ماه حشرات ماده شروع به تخمگذاری می‌کنند. این تخمها در اواسط تیرماه باز می‌شوند و پوره‌ها از زیر جلد ماده خارج شده و در سطح برگها، میوه‌ها و سرشاخه‌ها پراکنده می‌شوند و اغلب توسط باد به اطراف پراکنده می‌گردند. این حشره در سال فقط یک نسل دارد.
کنترل:
به علت وجود عوامل کنترل کننده طبیعی مبارزه شیمیایی توصیه نمی‌شود. در صورت بالا بودن تراکم جمعیت آفت می‌توان سرشاخه‌های آلوده را قطعو معدوم نمود.
زنبورهای پارازیتوئید
کنترل شیمیایی:
. مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پوره‌های از زیر سپر خارج شده باشند.
1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار
2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار
3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار
5. روغن امولسیون شونده O 80% و 5/. درصد
مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونه‌هایی عمل می‌شود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل می‌باشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ می‌باشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک نخودی). سم‌پاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن‌پاشی (سموم روغنی Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام می‌شود (روغن‌های زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).

کرم آلو Plum fruit moth
در اکثر مناطق کشور انتشار دارد. از آفات مهم درختان میوه هسته‌دار شامل انواع آلو، گوجه، هلو و گاهی زردآلو و گیلاس، آلبالو و قیسی می‌باشد. به آلو سیاه خسارت زیادی می‌زند، لاروهای این آفت علاوه بر میوه ممکن است جوانه‌ها را نیز مورد حمله قرار دهند. خسارت عمده آن شامل تغذیه لارو از گوشت یا پریکارپ میوه می‌باشد. میوه‌های کرم زده در صورتی که لاروه میوه را ترک کرده باشند محتوی توده متراکم فضولات سیاه رنگ آن می‌باشد. بر اثر عکس‌العمل اپیدرم میوه ضمغی از آن بیرون می‌آید که یکی از علائم تشخیص میوه‌های آلوده می‌باشد. این میوه‌ها اکثراً ریزش می‌نمایند.
 زیست‌شناسی
این حشره زمستان را به صورت لارو به حالت دیاپوز در داخل یک پیله سفید چرکی نسبتاً ضخیم مایل به قهوه‌ای به سر می‌برد. این پیله‌ها در زیر پوستکهای تنه درخت، داخل شکافها و سوراخ‌هایی که حشرات دیگر ایجاد می‌کنند و حتی در داخل خاک دیده می‌شوند. در بهار پس از طی دوره شفیرگی مصادف با باز شدن شکوفه‌های درختان میزبان حشرات کامل ظاهر می‌شوند. بر اساس مشاهدات رجبی تخمهای این آفت تماماً روی میوه گذاشته شده و روی برگها خیلی بندرت تخمی دیده می‌شود. ولی در کرم سیبت عداد تخمهای گذاشته شده روی برگها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لاروها به فاصله یک هفته تا ده روز از تخم خارج می‌شوند و چون از دانه میوه‌های کوچک می‌خورند، باعث ریزش آنها می‌گردند. طرز زندگی این آفت با مختصر جزئیاتی شبیه طرز زندگی کرم سیب می‌باشد. تعداد نسلهای این آفت از 2 تا 3 نسل متفاوت می‌باشد.
کنترل کرم آلو:
این حشره یک آفت کلیدی روی گوجه و آلو می‌باشد. در نقاط گوجه و آلوکاری مهم کشور باید طبق برنامه دقیقی که در قالب پیش‌آگاهی طرح‌ریزی می‌گردد با آن مبارزه نموده می‌توان سم‌پاشی بر علیه مهترین آفات آلو و گوجه را نیز بر اساس مبارزه با این حشره تنظیم نمود و به عبارت دیگر با مبارزه بر علیه این آفت سایر حشرات مهم این دو میوه را زیر پوشش سم برد. البته حشراتی نظیر زنبور گوجه Hoplocampa minuta از نظر زمان مبارزه مطابقت چندانی با این حشره ندارد ولی در مقابل می‌توان مبارزه بر علیه شپشک‌های نخودی Eulecanium coryli شپشک آسیایی Tecaspis asiatica و حتی شته‌های Hyalopterus pruni و Pierochloroia’es persioae را با مبارزه با نسل اول این آفت تلفیق نمود.
زمان مبارزه با کرم آلو را می‌توان بر اساس تخمگذاری حشره و مشاهده اولین تفریخ تخمها پی‌ریزی نمود. اکنون که تله‌های فرومونی برای پیگیری و نوسان جمعیت این حشره به بازار آمده است (Fanemone فرمول تجارتی کرم آلو) می‌توان با استفاده از داده‌های آن و روشن شدن شروع و پایان نسلها و طبیعتاً با کمک گرفتن از شروع تخمگذاری حشره (با مشاهدات عینی) زمانهای مبارزه را مشخص نمود. در زمینه استفاده از پارازیتوئیدها باید گونه‌های موجود از جنس تریکوگراما را جهت کنترل نسبی این حشره حمایت نمود.
کنترل شیمیائی:
1. فوزالن(زولون) EC35% و 1.5 در هزار
2. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2 درهزار
3. دیازینون EC60% و 1 درهزار
4. دیازینون WP40% و 1.5درهزار
5. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
6. آزینفوس متیل WP20% و 2در هزار